Leerlingen blijven problematisch (lang) afwezig

NEETs en hikikomori. Kan jij nog volgen?

Wie van jullie is er toevallig bekend met het begrip 'NEET'?

Het staat voor jongvolwassenen (tussen de 17 en 25 jaar oud) die 'Not in Education, Employment, or Training' zijn. Het begrip bevat zowel jongeren die niet willig of gemotiveerd zijn, maar ook zij die simpelweg nergens worden aangenomen of thuis de rol als primaire verzorger opnemen en dus al hun tijd in hun huishoudelijke taken (moeten) steken.

Over de laatste decennia heen is het een wereldwijd fenomeen geworden, met misschien in Japan wel de ergste van zijn soort met de hikikomori, oftewel jongvolwassenen die hun kamer niet verlaten. Natuurlijk, zoals je wel kan verwachten, is het aantal NEETs alleen maar gestegen tijdens de pandemie.[1]

Dat klinkt alleen maar negatief en zorgwekkend, neem ik aan. Maar wat als ik je kan vertellen dat dit getal weer stilaan is gedaald na afloop van de pandemie? Onverwachts, maar goed nieuws.

Zorgwekkende stand van zaken

Het tegengestelde is er helaas gebeurd met leerlingen die nog wel naar school gaan (ingeschreven zijn), maar niet naar school gaan (onwettelijk afwezig zijn). Dat aantal is enkel gestegen na de pandemie, namelijk van 1,4% tot 3,8%.

Misschien lijkt dat maar een klein aantal, die 3,8% - want objectief gezegd, dat is ook maar een klein getal - maar als je je realiseert dat er achter dat percentage zo'n 17.364 leerlingen schuilen, is het niet zo makkelijk om te zeggen dat het maar over een 'klein aantal' gaat. Dat zijn meer dan zeventienduizend mensen, met ongetwijfeld allemaal verschillende redenen om afwezig te zijn, in allerlei onderwijsvormen.

Oorzaak en oplossing?

Mijn vraag is dan: waar kunnen we dit aan terugkoppelen? De gevolgen van de pandemie? (mentale) Gezondheidsproblemen? Het moeilijk aanpassen aan de onderwijshervormingen?

De verdeling van de afwezige leerlingen op vlak van onderwijsvorm of geslacht geeft niet meteen een duidelijk antwoord weer op die vragen. Wat mij wel hard opvalt, is dat ongeveer de helft (42,3%) van deeltijdse leerlingen problematisch afwezig waren tijdens het voorbije academiejaar. Dat is het hoogste percentage dat uit het artikel komt. Ook in het buitengewoon onderwijs en in OKAN waren meer dan 10% van de leerlingen problematisch afwezig: net zij die de meeste ondersteuning kunnen gebruiken. Tussen meisjes of jongens is er geen notabel verschil (ongeveer 2,8% versus 3,3%), dus het lijkt mij eerder een probleem gerelateerd met de onderwijsvormen dan het genderratio.

Jammer, denk ik dan, maar ook: wat kunnen we eraan doen? En kunnen we de oorzaak/oorzaken pinpointen? Gaat het om het (opnieuw) motiveren van leerlingen? Of is er meer gaande dan we kunnen zien?

 

Waar denk jij dat we moeten beginnen om het probleem te begrijpen? Of heb je misschien ideeën? Ik hoor het graag!

Joren 

Link naar het artikel

Bronvermelding: JDO. (2024, 7 november). Aandeel problematisch afwezige leerlingen in secundair onderwijs blijft hoog. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 21 december 2024, van https://www.hln.be/binnenland/aandeel-problematisch-afwezige-leerlingen-in-secundair-onderwijs-blijft-hoog~a16d8933/

---

[1] Holtermann, C. (2024, 29 november). The many faces of NEETs. The New York Times. Geraadpleegd op 21 december 2024, van https://www.removepaywall.com/search?url=https://www.nytimes.com/2024/11/29/business/gen-z-neet.html?searchResultPosition=3